Thứ Hai tuần 20 thường niên.

"Nếu ngươi muốn nên trọn lành, hãy về bán hết của cải ngươi có, thì ngươi sẽ được kho tàng trên trời".

Lời Chúa: Mt 19, 16-22

Khi ấy, có một người đến thưa cùng Chúa Giêsu rằng: "Lạy Thầy nhân lành, tôi phải làm việc lành gì để được sống đời đời?" Người bảo kẻ ấy rằng: "Sao ngươi hỏi Ta về việc lành? Chỉ có một Ðấng nhân lành là Thiên Chúa. Nếu ngươi muốn vào nơi hằng sống, ngươi hãy tuân giữ các giới răn". Người ấy hỏi rằng: "Những giới răn nào?" Chúa Giêsu đáp: "Ngươi chớ giết người, chớ ngoại tình, chớ trộm cắp, chớ làm chứng dối. Hãy thảo kính cha mẹ, và yêu thương kẻ khác như chính mình". Người thanh niên thưa lại rằng: "Tất cả những điều đó tôi đã giữ từ khi còn niên thiếu, vậy tôi còn thiếu sót gì nữa chăng? Chúa Giêsu bảo anh: "Nếu ngươi muốn nên trọn lành, hãy về bán hết của cải ngươi có và bố thí cho người nghèo khó, thì ngươi sẽ được kho tàng trên trời, rồi đến mà theo Ta". Khi người thanh niên nghe lời đó thì buồn rầu bỏ đi, vì anh có nhiều sản nghiệp.

SUY NIỆM 1: Ðường Ðến Sự Sống Ðời Ðời

Tin Mừng hôm nay ghi lại cuộc đối thoại giữa Chúa Giêsu và người thanh niên giàu có. Người thanh niên đến gặp và xin Chúa Giêsu chỉ con đường dẫn đến sự sống đời đời, đó là một ý nghĩ khôn ngoan. Tuy nhiên, thái độ của anh đáp ứng Lời Chúa Giêsu chứng tỏ anh mới chỉ có ý nghĩ một chút về sự khôn ngoan. Anh thoáng thấy của cải không phải là hạnh phúc đích thực, vì thế, anh đến với Chúa để tìm sự khôn ngoan. Khốn nỗi, con đường khôn ngoan mới vạch ra đã bị của cải cản lối khiến anh không nhận ra được rằng sự sống đời đời mới là của cải quí giá nhất mà anh phải tìm kiếm.

Người thanh niên tìm đến với Chúa Giêsu, vì nhận thấy Ngài là một tôn sư có gì khôn ngoan hơn những bậc thầy trong dân Israel mà anh thường gặp. Anh chưa nhận ra Chúa Giêsu chẳng những là tôn sư dạy sự khôn ngoan, mà còn là chính sự khôn ngoan; Ngài không chỉ đưa ra một lời dạy khôn, mà còn là lời ban sự sống đời đời; ai đón nhận và thực hiện lời Ngài sẽ được sống đời đời. Chính vì thế, anh đã sầm nét mặt, buồn sầu bỏ đi khi Chúa Giêsu bảo anh: Hãy về bán hết của cải, rồi đến theo Ngài. Anh yêu của cải hơn sự sống và hạnh phúc đời đời. Anh tưởng Lời Chúa chỉ là một trong những lời chỉ giáo muôn mặt của các bậc thầy trong Israel, có theo hay không cũng chẳng sao, cứ nắm giữ lề luật cha ông truyền lại đã đủ chiếm được Nước Trời. Do đó, anh làm sao hiểu được lời này: "Anh chỉ còn thiếu một điều".

Anh đã thực hiện những gì ghi trong lề luật, nhưng anh còn thiếu một điều, mà thiếu điều đó, những gì anh đã nắm giữ mới chỉ là thứ công chính của Biệt phái không thể vào Nước Trời được. Ðiều anh còn thiếu chính là tin nhận Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, là liên kết với Ngài và thực hiện Lời Ngài. Vì Lời Ngài là lời thần linh làm cho việc tuân giữ giới răn trở thành sức sống trong tâm hồn con người.

Thật ra, tự nó, của cải không cản trở người ta vào Nước Trời, nhưng thái độ ham mê của cải cản trở người ta yêu mến Thiên Chúa và Chúa Kitô. Cần phải có tinh thần sẵn sàng từ bỏ mọi của cải, mọi đam mê, để được tự do nghe tiếng Chúa dạy dỗ trong tâm hồn. Thái độ từ bỏ của cải và đam mê, không nhất thiết bắt người ta trở thành nghèo mạt, bởi vì từ bỏ mọi sự vì Chúa và vì Tin Mừng, chẳng những không làm người ta bị thiệt thòi, mà còn mở rộng tương giao xã hội của họ, vì họ sẽ được đại gia đình nhân loại, và rồi với những thử thách đã vượt qua, họ sẽ được hưởng sự sống đời đời.

Nguyện xin Chúa kiện toàn nơi chúng ta những gì Ngài đã khởi sự, và cho chúng ta đạt tới lý tưởng là sống theo Chúa, Ðấng là đường, là sự thật và là sự sống đời đời.

(Trích trong ‘Mỗi Ngày Một Tin Vui’)

SUY NIỆM 2: Chàng Thanh Niên Nhiều Của (Mt 19,16-22)

Bài Phúc Âm hôm nay nhắc chúng ta xét đến thái độ sống của mình. Chúng ta hiện đang tôn thờ Thiên Chúa hết lòng, hết sức, trên hết mọi sự, hay chúng ta đang tôn thờ một thần tượng trần tục nào đó, như danh vọng, quyền hành, tiền bạc?

Tâm hồn tốt lành, tuân giữ luật Chúa và khát vọng cuộc sống đời đời, đó là những yếu tố đã thôi thúc chàng thanh niên đến gặp Chúa Giêsu. Nhưng cuộc gặp gỡ đã không đưa đến kết quả tích cực, vì chàng thanh niên chưa hoàn toàn tự do khỏi mọi bám víu trần tục. Anh ta buồn rầu bỏ đi vì anh ta có nhiều của cải.

Giữa việc tuân giữ Lề Luật và thật sự yêu mến Chúa và anh chị em bằng những cử chỉ cụ thể, chàng thanh niên bắt đầu cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu cách tốt đẹp với những phẩm tính tốt như ước muốn làm điều tốt, cố gắng tìm hiểu xem phải làm gì để trọn hảo hơn và tuân giữ những giới răn Chúa truyền dạy. Nhưng không thể dừng lại mãi nơi điểm khởi đầu này, người đồ đệ của Chúa phải tiến lên, phải thực hiện lý tưởng và đạt cho được cùng đích là Chúa Giêsu Kitô, sống với Người, được trở nên giống như Người mỗi ngày một hơn: "Nếu con muốn nên hoàn thiện, hãy bán đi tất cả những gì con có đem cho kẻ nghèo, rồi đến theo Ta".

Mỗi người chúng ta hãy tự vấn lương tâm mình: tôi có thật sự muốn hay không? Trong những giây phút cầu nguyện sốt sắng, ta có thể hỏi Chúa điều này mà không nhất quyết thực hiện bước thứ hai là làm điều Chúa soi sáng cho.

Ơn Chúa không bao giờ thiếu, nhưng chính chúng ta lại thiếu can đảm, thiếu nhất quyết, thiếu cộng tác với ơn soi sáng của Chúa. Như chàng thanh niên trong Phúc Âm, chúng ta còn bám víu nhiều điều và đã bỏ mất nhiều cơ hội để được trưởng thành trong đời sống thiêng liêng và được theo Chúa trọn vẹn hơn.

Lạy Chúa

Con muốn theo Chúa trọn vẹn cho đến cùng. Xin thương ban ơn trợ giúp cho sự yếu đuối của con người con. Xin hãy kiện toàn nơi con điều Chúa đã khởi sự.

Lạy Chúa

Xin hãy phán dạy, này con đang lắng nghe và sẵn sàng thực hiện điều Chúa muốn.

(Trích trong ‘Mỗi Ngày Một Tin Vui’)

SUY NIỆM 3: Thanh thoát để theo Chúa

Và kìa có một người đến thưa Đức Giêsu rằng: “Thưa Thầy, tôi phải làm điều gì tốt, để được hưởng sự sống đời đời?”

Đức Giêsu đáp: “Nếu anh muốn lên hoàn thiện, thì hãy đi bán hết tài sản của anh và đem cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời. Rồi hãy đến theo tôi.” Nghe lời đó người thanh niên buồn rầu bỏ đi, vì anh có nhiều của cải. (Mt. 19, 16. 21-22)

Để trả lời người thanh niên, Đức Giêsu không nói tới ba giới răn đầu về kính mến Thiên Chúa. Người chỉ kể đến các giới răn liên hệ đến người ta để người ta hiểu rằng muốn được hưởng sự sống đời đời, phải lo làm điều tốt cho người khác. Ai lo tìm đường tới sự sống đời đời, hoàn toàn phải biết vâng lời Thiên Chúa, nhưng họ luôn luôn phải nhớ rõ rằng họ phải thực hiện sự vâng lời Ngài dạy phải yêu người.

Tôi còn thiếu gì nữa?

Như hầu hết mọi người, chúng ta cũng có thể nói như người thanh niên giầu có rằng: “Tất cả những điều đó tôi đã tuân giữ.” Nhưng cố gắng, sống theo giới răn đó, chưa đạt tới hoàn thiện. Phải tiến xa hơn giáo huấn cổ truyền.

Nếu anh em muốn nên hoàn thiện.

Chúng ta phải nên hoàn hảo, như Cha là Đấng hoàn hảo. Nhận biết và làm đầy đủ như giới răn dạy, chưa đủ, phải nên hoàn thiện. Hoàn thiện, hoàn thiện không phải là một lời khuyên, nhưng là một yêu cầu căn bản. Là Kitô hữu không phải lo giữ giới răn, mà chính là hiến toàn thân và yêu thương vô biên.

Đó là Tin Mừng này nói về sự hoàn thiện tổng quát cho tất cả mọi người không phân biệt ai, tuy trực tiếp nói cho người thanh niên, nhưng mọi người cũng phải dùng của cải mình có mà giúp đỡ người nghèo khó.

Trước hết, bất cứ môn đệ nào nghe thấy lời thực hiện theo yêu cầu cụ thể trong hoàn cảnh của mình. Vấn đề ở đây không phải là lo trao nộp tất cả của cải, nhưng là để mình được tự do phục vụ Thiên Chúa theo khả năng của mình có.

Chúng ta phải biết vâng theo Đức Giêsu điều ưu tiên hàng đầu, như bản văn Tin Mừng kêu gọi, là sẵn sàng chịu khổ nạn, tham dự vào sự thương khó của Người.
 

SUY NIỆM 4

Bản văn Tin Mừng có cấu trúc đối xứng như sau:

(A) Người thanh niên đến với Đức Giê-su và nêu câu hỏi (c.16)

(B) Lời của Đức Giê-su về Thiên Chúa, Đấng tốt lành (c. 17a)

(C) Các giới răn (17b-20)

(B’) Lời mời gọi đi theo Ngài, để nên hoàn thiện (c. 21)

(A’) Nghe câu trả lời, anh bỏ đi, buồn rầu (c. 22)

1. “Nếu anh muốn vào cõi sống”

Theo bản văn Tin Mừng, “sự sống đời đời” (c. 16) không phải là phần thưởng người ta đương nhiên được hưởng, vì giữ các giới răn hay làm điều gì đó tốt đẹp, như người thanh niên quan niệm: “tôi phải làm gì tốt để được hưởng…”, nhưng là “cõi sống” chúng ta được mời gọi bước vào: “Nếu anh muốn vào cõi sống…” Và “cõi sống” là chính Thiên Chúa, chúng ta được mời gọi “ca tụng, tôn kính và phụng sự”, ngang qua việc giữ các giới răn.

Vì thế, theo cấu trúc của bản văn Tin Mừng, các giới răn được “bao bọc” bởi tương quan thiết thân với Thiên Chúa và bởi lời mời gọi đi theo Đức Ki-tô. Bởi vì chính nơi Đức Ki-tô, Thiên Chúa hiện diện ở giữa loài người, chinh phục con tim chúng ta để chúng ta được tự do với mọi sự, trong đó có của cải vật chất, bằng tình yêu đến cùng của Người.

Như thế, việc giữ các giới răn không được tách rời khỏi tương quan thiết thân với Thiên Chúa, nhưng phải khởi đi từ tương quan ơn huệ và tình yêu với Thiên Chúa và hướng tới việc ở lại trong tương quan ơn huệ và tình yêu với Thiên Chúa. Nếu không, chúng ta sẽ rơi vào “ngõ cụ” của người thanh niên: tuân giữ hoàn hảo lề luật, nhưng lại gắn bó với những sự khác, cụ thể là của cải, hơn là gắn bó với một mình Thiên Chúa và gắn bó với mọi sự trong Thiên Chúa.

2. Thiên Chúa và lề luật

Chúng ta hãy nhìn ngắm một người, có lẽ còn trẻ (x. Mt 19, 20), đến với Đức Giê-su và tỏ bày lòng thao thức sự sống đời đời. Trước khi trách cứ, xếp loại, thậm chí lên án anh quá gắn bó với tiền của đến độ từ chối lời mời gọi đi theo Đức Giêsu, chúng ta cần thán phục anh và nhất là, cùng với Đức Giê-su, nhìn anh với lòng thương cảm: “Đức Giê-su đưa mắt nhìn anh ta và đem lòng yêu mến” (Mc 10, 21).

Anh là người có nhiều của cải (nếu anh còn trẻ, thì đó có thể là gia tài cha mẹ để lại cho anh), và vì thế, có thể yên tâm hưởng thụ. Nhưng không, anh giầu có, nhưng lại thao thức về sự sống đời đời. Và anh không chỉ thao thức trong lòng, nhưng còn diễn tả ra bên ngoài ngang qua việc đích thân đi tìm gặp Đức Giêsu. Cuộc gặp gỡ này giả thiết anh đã có cả một thời gian tìm kiếm và tìm hiểu trước đó. Ngoài ra, anh sống rất đạo hạnh, phù hợp với thao thức về sự sống đời đời của mình: “Thưa Thầy, tất cả những điều đó (nghĩa là những điều răn) tôi đã tuân giữ từ thủa nhỏ”.

Người thanh niên dường như đã hội đủ điều kiện, xét theo lề luật, để hưởng sự sống đời đời: “Nếu anh muốn vào cõi sống, thì hãy giữ các điều răn”. Tuy nhiên, anh vẫn trăn trở, thao thức, không bình an, vì anh vẫn còn vấn đề của con tim.

Đức Giê-su dựa vào lời của người thanh niên muốn “làm điều gì tốt” để hướng anh về chính Thiên Chúa: “Chỉ có một Đấng tốt lành mà thôi”. Việc giữ hoàn hảo các giới răn vẫn chưa đủ để giải thoát con tim của anh khỏi những quyến luyến lệch lạc với “những sự khác”, với anh là lòng gắn bó với của cải, nghĩa là vẫn chưa đủ để giúp anh gắn bó với một mình Thiên Chúa và gắn bó với mọi sự ở trong Chúa.

Để giải quyết vấn để của anh và nhất là để giúp anh, thay vì “hưởng sự sống đời đời” như là lương bổng Thiên Chúa trả cho những ai tuân giữ lề luật, Đức Giê-su mời gọi anh cùng với đi với Ngài, nghĩa là đi vào tương quan thiết thân với Ngài: “Anh chỉ thiếu có một điều, là hãy đi bán những gì anh có mà cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời. Rồi hãy đến theo tôi”. Bởi vì, sự sống đời đời tiên vàn là đi vào tương quan tình bạn và tình yêu với Đấng Thiên Chúa sai đến, và tương quan này giải phóng anh khỏi những quyến luyến lệch lạc, và vì thế, đem lại niềm vui, bình an và hạnh phúc đích thật.

Người thanh niên từ chối lời mời gọi của Đức Giêsu, điều này chứng tỏ rằng, dù anh giữ hết các giới răn và khao khát sự sống đời đời, sự gắn bó của lòng anh với của cải, nghĩa là với sự sống đời này, vẫn mạnh hơn nỗ lực thực hiện lòng khao khát này.

3. Đi theo Đức Ki-tô

Lời mời gọi đem bán tài sản là lời mời gọi của Đức Giê-su đích thân dành cho riêng anh, chứ không phải là lời mời gọi phổ quát dành cho hết mọi người, để giúp anh làm rõ tương quan của anh với Thiên Chúa và với của cải. Nhưng vấn đề mà lời mời gọi này làm bật ra, đụng chạm đến hết mọi người chúng ta: chúng ta có thực sự nhận Thiên Chúa làm cứu cánh cuộc đời không, hay là điều gì khác? Tuy nhiên, lời mời gọi “đem bán tài sản” vẫn có thể được hiểu là lời mời gọi dành cho hết mọi người chúng ta, trong mức độ đó là lời mời gọi từ bỏ quyền làm chủ không chỉ đối với của cải, nhưng đối với mọi sự, tất cả những gì chúng ta có và tất cả những gì chúng ta là, để sống tâm tình của người tôi tới trung tín, hay tâm tình của “Người Nữ Tì Hèn Mọn”, theo gương Đức Maria.

*  *  *

Cũng như người thanh niên, chúng ta được mời gọi “đi theo Đức Ki-tô”. Đi theo Người, chúng ta sẽ nhận ra tình yêu và lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa đích thân dành cho từng người chúng ta như thế nào nơi ngôi vị và mầu nhiệm Thập Giá của Người; bởi vì Ngài chính là là hiện thân của sự sống đời đời và của Thiên Chúa nhân lành, điều mà người thanh niên khao khát. Với kinh nghiệm tình yêu đến cùng của Thiên Chúa được thể hiện nơi Đức Giê-su Ki-tô và chỉ với kinh nghiệm này, chúng ta mới có thể yêu mến Thiên Chúa hết sức, hết sức và trên hết mọi sự, và có thể thân thưa với Người: “Chúa đã ban cho con tất cả, con xin dâng lại cho Chúa tất cả” (Linh Thao, số 234).

Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc