GIÁO XỨ VINH THANH
Địa chỉ: Kp.3, phường Phước Lộc, thị xã Lagi, tỉnh Bình Thuận
Thành lập: 1965
Bổn mạng: Thánh Anrê , kính ngày 30/11
Giáo dân: 2.568
Lm. Quản xứ: GB. Trần Ngọc Linh
Sau Hiệp định Genève (1954), đông đảo giáo dân gốc Địa phận Vinh rời bỏ quê cha đất tổ tiến vào Nam, trong đó có khoảng 1000 giáo dân xứ Vĩnh Yên. Đến Phan Thiết, chỉ 1/3 số giáo dân định cư, để hình thành Giáo xứ Vinh Thủy ngày nay. Số giáo dân còn lại chọn mảnh đất Lagi, Bình Tuy làm quê hương thứ hai. Từ đây, Giáo họ Vinh Thanh được thành hình và trực thuộc Giáo xứ Vinh Tân do Cha GB. Trần Ngọc Thuỷ dẫn dắt.
Khi mới đến Lagi, ai cũng lo âu và sợ hãi. Bởi nơi đây, cây cối rậm rạp với nhiều thú dữ, đất đai hoang sơ, còn nhiều bom mìn và mồ mả thời chiến. Thế nhưng, trong ý định nhiệm mầu của Thiên Chúa, những người con của “đất mẹ” Vĩnh Yên chọn vùng đất sát biển để định cư vì nơi đây thuận lợi cho nghề biển truyền thống.
Tại đây, Giáo họ Vinh Thanh từng bước được củng cố về cơ cấu và tổ chức các đoàn thể. Ngôi nhà nguyện Họ đạo được dựng bằng bạt (1955), bằng lá (1956), rồi bằng tôn (1957). Đầu năm 1963, với sự chung tay góp sức của người người nhà nhà, ngôi nhà thờ bằng gạch, lợp ngói được hoàn thành trong niềm vui khôn tả của mọi người. Ngôi nhà thờ với mặt tiền hướng ra biển Đông, được kể là khang trang, đẹp đẽ vào thời điểm đó.
Ngày 13/10/1965, ngày trọng đại mọi người hằng mong ước, Đức Giám mục Marcel Piquet (Lợi) quyết định nâng Giáo họ Vinh Thanh lên thành Giáo xứ, bổn mạng Thánh Anrê (30/11) và bổ nhiệm Cha Phêrô Maria Nguyễn Viết Khai làm Quản xứ tiên khởi (1965 – 1971).
Dòng thời gian ổn định và phát triển của Giáo xứ Vinh Thanh gắn liền với quý Cha Quản xứ: Cha FX. Trần Xuân Lai (03/1972 – 04/1972), Cha Malakia Dương Văn Minh (1972 –1974), Cha Philipphê Lê Trọng Phan (1975 – 1994), Cha GB. Trần Xuân Long (1994 – 2004), Cha Phêrô Hoàng Vĩnh Linh (2004 – 2009), Cha Giuse Hồ Văn Thiện (2009 – 2014), Cha Antôn Lê Minh Tuấn (2014 – 2021), Cha GB. Trần Ngọc Linh (2021 – ). Đồng thời, không thể không nhắc đến sự cộng tác và hy sinh của quý Cha phó và Hội đồng Mục vụ qua các thời kỳ.
Sau biến cố 1975, đời sống tâm linh của người Kitô hữu Việt Nam bị hạn chế về nhiều mặt, các sinh hoạt tôn giáo mang tính chất duy trì và đời sống vật chất khó khăn. Trong hoàn cảnh đó, Giáo xứ Vinh Thanh phải chịu sự chia ly, khi một số giáo dân đi kinh tế mới và vượt biên. Với sự đổi mới của đất nước (1986), các sinh hoạt, tổ chức đoàn thể và đời sống đức tin trong Xứ đạo được phục hồi và từng bước phát triển theo nhịp sống của Giáo phận cho tới hôm nay.
Nhà thờ Vinh Thanh qua các giai đoạn được trùng tu nhiều lần. Với sự đồng tâm hiệp lực của mọi thành phần trong Giáo xứ, quý ân nhân xa gần, bà con Vinh Thanh hải ngoại,... ngôi Thánh đường mới được xây dựng và Cung hiến (2006). Ngôi nhà thờ mới với 2 tầng, tầng trên là nhà thờ, tầng dưới là các phòng giáo lý và hội trường, mang lại niềm hân hoan cho Giáo xứ Vinh Thanh.
Ngoài ra, cơ sở vật chất còn có nhà xứ (1996), nhà kho, đài Đức Mẹ Giáo xứ, đài Đức Mẹ họ Maria, đài Thánh Martinô, công trường An-Phê (2 thánh Anrê và Phêrô) và nghĩa trang.
Ý nghĩa hai chữ Vinh Thanh nhắc cho thế hệ con cháu nhớ về cội nguồn và ước mơ một cuộc sống thanh cao. Chữ “Vinh” nhắc nhớ Giáo phận mẹ “Vinh”, nơi chôn nhau cắt rốn của tiền nhân. Chữ “Thanh”, ý chỉ một cuộc sống thanh bình và sự cao quý nơi mỗi con người được mở ra. Dưới cái nhìn đức tin: “Vinh Thanh” hướng về cội nguồn là hướng lên Thiên Chúa và ước mơ một cộng đoàn an bình với sự thanh sạch của mọi tâm hồn. Trong những ý nghĩa đó, Giáo xứ Vinh Thanh đang hướng về tương lai với niềm tín thác trọn vẹn nơi Thiên Chúa.
Giáo xứ Vinh Thanh có các giáo họ: Maria, Giuse, Martinô và Giáo họ biệt lập Các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Trong gần 60 năm thành lập, nhịp sống Giáo xứ gắn liền với các đoàn thể: Giới Gia trưởng, Hiền mẫu, Giới Trẻ, Thiếu nhi Thánh Thể, hội Legio Mariae, hội Lòng Chúa Thương Xót, hội Ngư nghiệp, ban Caritas, ban Giáo lý, Hiệp hội Thánh Thể, Ca đoàn, Lễ sinh, lớp Dự tu, ...
Trong vườn hoa ơn gọi, Giáo xứ có 8 linh mục, 1 chủng sinh và 18 nữ tu.
Với nền tảng vững vàng, Giáo xứ Vinh Thanh hướng về tương lai với việc lan tỏa Tin Mừng cho những người lương dân trong phường Phước Lộc, cũng như hiệp thông với Giáo phận để ra đi đến vùng ngoại biên, như lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô.
Nguồn: Kỷ Yếu Giáo Phận Phan Thiết.
