GIÁO XỨ THANH HẢI
Địa chỉ: 502 Thủ Khoa Huân, phường Thanh Hải, Phan Thiết, Bình Thuận
Thành lập: 1955
Bổn mạng: Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, ngày 15/8
Giáo dân: 7.616
Lm. Quản xứ: Gioan Maria Vianney Dương Nguyên Kha
Ngày 20/7/1954, Hiệp định Genève được ký kết, bà con giáo dân Ba Làng, Sầm Sơn (Thanh Hóa) dìu dắt nhau di cư vào miền Nam và chọn Xóm Đầm - Phan Thiết là nơi đất lành để dừng chân định cư sinh sống. Họ đã cùng với bà con giáo dân gốc Quảng Trạch (Quảng Bình), Kiến An (Hải Phòng), hình thành nên cộng đoàn nhỏ lấy tên Giáo xứ Thanh Hải. Ban đầu, vùng đất này chỉ toàn là cồn cát và dứa dại.
Năm 1955, Cha Augustinô Phạm Ngọc Oanh (hay còn gọi là Cha Chính Oanh) được bổ nhiệm làm Cha xứ tiên khởi Giáo xứ Thanh Hải (1955 – 1971). Ngài cùng với bà con giáo dân đã san phẳng cồn cát, dứa dại để phân lô quy hoạch và chia cho các hộ gia đình. Năm 1956, Giáo xứ dựng tạm nơi thờ phượng từ cây gỗ, mái lá sẵn có, và các lớp học tạm bợ cho con em.
Ngày 05/01/1957, Đức cha Simon-Hòa Nguyễn Văn Hiền, Đại diện Tông tòa Giáo phận Sài Gòn về ban Bí tích Thêm sức đầu tiên cho con em trong Giáo xứ.
Tháng 3/1957 sửa sang lại Nhà thờ, từ lợp lá sang lợp tôn xi-măng và tường gạch táp-lô.
Tháng 8/1958, nhà trường Giáo xứ Thanh Hải được phép mở thêm các lớp Trung học đệ nhất cấp (từ lớp 6 đến lớp 9) do Giáo xứ tổ chức và điều hành. Năm 1973, trường học mở thêm các lớp đệ nhị cấp (ngày nay gọi là cấp 3).
Năm 1959, Đức cha Marcel Piquet (Lợi), Giám mục Giáo phận Nha Trang viếng thăm mục vụ Giáo xứ và phong chức linh mục cho thầy Augusinô Nguyễn Đức Nhân tại Thánh đường Giáo xứ Thanh Hải.
Năm 1960, Cha phó Rôcô Đinh Hữu Phương phát động cơ giới hóa ngư nghiệp, kể từ đó, đời sống bà con giáo dân được ổn định hơn về mặt kinh tế.
Kế đó, Cha Giuse Nguyễn Quang Huy làm Chánh xứ từ 1971-1975.
Đến năm 1975, tình hình chiến sự ngày càng lan rộng, cha con lại dìu dắt nhau vào Vũng Tàu tránh bom đạn.
Sau 30/4/1975, một số bà con ra nước ngoài định cư, một số khác tìm nơi định cư mới. Cùng thời gian đó, Đức cha Nicôla Huỳnh Văn Nghi bổ nhiệm Cha Antôn Vũ Ngọc Đăng làm Chánh xứ Thanh Hải và Cha Anphongsô Nguyễn Công Vinh làm Phó xứ.
Cha Anphongsô Nguyễn Công Vinh Quản nhiệm Thanh Hải từ 1980 – 1988. Cha GB. Vũ Đình Hiên làm Chánh xứ Thanh Hải 1988 – 1992. Năm 1992, Cha GB. Trần Văn Thuyết được bổ nhiệm làm Chánh xứ Thanh Hải.
Ngày 08/9/1992, Thánh lễ đặt viên đá đầu tiên xây dựng ngôi thánh đường mới do Đức cha Nicôla chủ sự. Ngày 09/12/1993, Thánh lễ Cung hiến Thánh đường mới với tước hiệu Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời và làm phép Đài Đức Mẹ.
Ngày 21/10/1999, Cha FA. Nguyễn Đức Quang được bổ nhiệm làm Chánh xứ Thanh Hải.
Ngày 2/01/2003 Cha Giuse Trần Đức Dậu được bổ nhiệm làm Chánh xứ.
Ngày 20/11/2013 Cha GB. Hoàng Văn Khanh được bổ nhiệm làm Chánh xứ.
Ngày 17/7/2014, Cha Giuse Nguyễn Văn Chữ được bổ nhiệm làm Chánh xứ Thanh Hải.
Tháng 6/2016, Giáo họ An Bình được tách khỏi Thanh Hải và nâng lên thành Giáo xứ An Bình.
Ngày 24/8/2023, Cha Gioan Maria Vianney nhậm chức Chánh xứ Thanh Hải.
Hiện nay, Giáo xứ đã đóng góp cho Giáo hội 64 người con ưu tú, trong đó có 01 Giám mục (là Đức TGM. Giuse Nguyễn Chí Linh, TGM. Huế), 04 linh mục dòng, 31 linh mục triều, 4 nam tu, 2 chủng sinh và 23 nữ tu.
Tiếp nối niềm tin của các bậc tiền nhân, Giáo xứ Thanh Hải sẽ tiếp tục thắp sáng ngọn lửa đức tin trên mảnh đất thân yêu này. Nguyện xin Thiên Chúa giàu lòng xót thương ban phúc lành cho mọi thành phần dân Chúa trong và ngoài Giáo xứ Thanh Hải.
Nguồn: Kỷ Yếu Giáo Phận Phan Thiết.
